چاپ

ریشه های مخالفت با علی(ع)
✍️مهری کیانوش راد
انجام دو عمل در آغاز حکومت از جانب علی (ع) باعث شکل گیری مخالفت علیه او شد:
1- امیرالمومنین علی (ع) در آغاز حکومت بر خلاف شیوه ی عمر و عثمان ، مانند زمان رسول خدا و ابوبکر ، بیت المال را به تساوی بین مردم تقسیم کرد و فرقی بین عرب و عجم قرار نداد ، بدون توجه به سابقه ی مسلمانان و حضور آنها در جنگ ها ، به همه سهمی مساوی داد .
کسانی که سال ها عادت کرده بودند، سهم بیشتری داشته باشند ، از علی (ع) پرسیدند:
چرا در تقسیم بیت المال کسانی را که سبقت در اسلام دارند و یا جزو اشراف عرب هستند ، بر دیگران برتری نمی دهی؟
علی (ع) فرمود:
«آیا مرا امر می کنید ، بر کسانی که زمامدارشان شده ام ، ظلم و ستم کنم؟
سوگند به خدا که این کار را نمی کنم.
اگر بیت المال ، مال شخصی من بود ، آن را به تساوی بین همه تقسیم می کردم ، پس چگونه با مال خدا چنین کنم؟
آگاه باشید ، بخشیدن مال به غیر مستحق، اسراف است .»
نهج البلاغه سید رضی ، خ 126
علی (ع) با این سخنان ، امید دنیا پرستان و اشراف زندگان را ناامید کرد و آنها در صف مخالفان او قرار گرفتند.
اندکی نگذشته بود؛ که طلحه به امید حکومت بصره نزد علی(ع)
آمد و بعد از او زبیر برای گرفتن فرمانداری کوفه ، اما هر دو ناامید برگشتند. علی به آنها گفته بود: شما مشاور باشید بهتر است تا حاکم و به این دلیل کینه ی علی در دل آنها جا گرفت.
2-عوض کردن معاویه و کارگزاران
او:
معاویه از هنگامی که برادرش یزید بن ابی سفیان در سال پنجم خلافت عمر در گذشت ؛ تا هنگام به حکومت رسیدن علی (ع) ، امیر شام بود؛ یعنی در حدود 17 سال و برای فرد قدرت طلبی چون او بسیار سخت بود که حکومت شام را از دست بدهد ، وانگهی معاویه دشمن علی بود و کینه ی او را در دل داشت ؛ زیرا برادرش حنظله و دایی او ولید بن عتبه در جنگ بدر و بسیاری از خاندان عبدشمس که پسرعموهای معاویه بودند ، به دست علی کشته شده بودند . قتل عثمان بهانه ای بود تا معاویه دشمنی خود را به نتیجه برساند .معاویه با ایراد این شبهه که علی از یاری عثمان خودداری کرده است ، تمام گناه قتل عثمان را به گردن آن حضرت گذاشت و گفت: بسیاری از قاتلان عثمان دور علی جمع شده اند و او مردم را به خودخواهی عثمان و انتقام از علی تشویق کرد. افراد بسیاری سعی کردند ؛ علی را وادار به سازش با معاویه کنند ؛ اما علی زیر بار نرفت.
از نظر بزرگان اهل سنت معاویه متّهم به زندقه است .
ابن ابی الحدید معتزلی مذهب سنی در کتاب جلوه ی تاریخ در نهج البلاغه ، ج1 ، ص173
می گوید : «مساٰله جنگ و قتال او با امام علی (ع) برای فساد او کافی است ، به ویژه برطبق اعتقاد اصحاب ما حتی با ارتکاب فقط یک گناه کبیره ، در صورتی که توبه نکرده باشد ، حکم به آتش و جاودانگی در اَن می دهند.»
•کتاب زینب احیاگر تشیع