قانون بکارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری (قانون سال 1373)
قانون بکارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری
يکشنبه 17 بهمن 1400 - 11:46:24
مرکز پژوهش مجلس
|
|
جزئیات متن قانون قانون بکارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری ماده 1 - مأمورین مسلح موضوع این قانون که به منظور استقرار نظم و امنیت و جلوگیری از فرار متهم یا مجرم و یا در مقام ضابط قوه قضائیه بهتفتیش، تحقیق و کشف جرائم و اجرای احکام قضائی و یا سایر مأموریتهای محوله، مجاز به حمل و بکارگیری سلاح میباشند موظفند به هنگامبکارگیری سلاح در موارد ضروری کلیه ضوابط و مقررات این قانون را رعایت نمایند. تبصره - مأمورین مسلح وزارت اطلاعات در اجرای وظایف محوله قانونی، در مورد بکارگیری سلاح مشمول این قانون میباشند. ماده 2 - مأمورین مسلح موضوع این قانون باید شرایط زیر را داشته باشند: 1 - سلامت جسمانی و روانی متناسب با مأموریت محوله. 2 - داشتن آموزشهای لازم در راستای مأموریتهای محوله. 3 - تسلط کامل در بکارگیری سلاحی که در اختیار آنها گذارده میشود. 4 - آشنایی کامل به قانون و مقررات مربوط به بکارگیری سلاح. ماده 3 - مأمورین انتظامی در موارد زیر حق بکارگیری سلاح را دارند: 1 - برای دفاع از خود در برابر کسی که با سلاح سرد یا گرم به آنان حمله نماید. 2 - برای دفاع از خود در برابر یک یا جند نفر که بدون سلاح حمله میآورند ولی اوضاع و احوال طوری باشد که بدون بکارگیری سلاح مدافعهشخصی امکان نداشته باشد. 3 - در صورتی که مأمورین مذکور مشاهده کنند که یک یا چند نفر مورد حمله واقع شده و جان آنان در خطر است. 4 - برای دستگیری سارق و قاطعالطریق و کسی که اقدام به ترور و یا تخریب و یا انفجار نموده و در حال فرار باشد. 5 - در موردی که شخص بازداشت شده یا زندانی از بازداشتگاه یا زندان و یا در حال انتقال فرار نماید، از اقدامات دیگر برای دستگیری و یا توقیفوی استفاده کرده و ثمری نبخشیده باشد. تبصره - آییننامه اجرایی این بند توسط وزارتخانههای کشور و دادگستری تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران به اجرا گذاشته خواهد شد. 6 - برای حفظ اماکن انتظامی (مقر نیروهای انتظامی از قبیل مرکز فرماندهی، ستاد، پاسگاه، پایگاه، انبار سلاح یا مهمات و مرکز آموزشی). 7 - برای حفظ سلاحی که جهت انجام مأموریت در اختیار آنان میباشد. 8 - برای حفظ اماکن طبقهبندی شده بویژه اماکن حیاتی و حساس در مقابل هر گونه هجوم و حمله جهت ترور، تخریب، آتشسوزی، غارت اسنادو اموال، گروگانگیری و اشغال. 9 - برای جلوگیری و مقابله با اشخاصی که از مرزهای غیر مجاز قصد ورود و یا خروج را داشته و به اخطار مأمورین مرزبانی توجه نمینمایند. 10 - برای حفظ تأسیسات، تجهیزات و اماکن نظامی و انتظامی و امنیتی. تبصره 1 - در موارد فوق در صورت اقتضای شرایط، اخطار قبلی الزامی است. تبصره 2 - نیروهای مسلح در مواردی که در چهارچوب بندهای مذکور مأموریت داشته باشند، مجاز به استفاده از سلاح میباشند. تبصره 3 - مأمورین مسلح در کلیه موارد مندرج در این قانون در صورتی مجازند از سلاح استفاده نمایند که اولا" چارهای جز بکارگیری سلاحنداشته باشند، ثانیاً در صورت امکان مراتب: الف - تیر هوائی ب - تیراندازی کمر به پائین ج - تیراندازی کمر به بالا را رعایت نمایند. ماده 4 - مأمورین انتظامی برای اعاده نظم و کنترل راهپیمائیهای غیر قانونی، فرو نشاندن شورش و بلوا و ناآرامیهایی که بدون بکارگیری سلاحمهار آنها امکانپذیر نباشد، حق بکارگیری سلاح را به دستور فرمانده عملیات، در صورت تحقق شرایط زیر دارند: الف - قبلا" از وسایل دیگری مطابق مقررات استفاده شده و مؤثر واقع نشده باشد. ب - قبل از بکارگیری سلاح با اخلالگران و شورشیان نسبت به بکارگیری سلاح اتمام حجت شده باشد. تبصره 1 - تشخیص ناآرامیهای موضوع ماده 4 حسب مورد بر عهده رئیس شورای تأمین استان و شهرستان و در غیاب هر یک بر عهده معاونانآنان خواهد بود و در صورتی که فرماندار معاون سیاسی نداشته باشد این مسئولیت را به یکی از اعضای شورای تأمین محول خواهد نمود. تبصره 2 - در مواردی که برای اعاده نظم و امنیت موضوع این ماده نیروی نظامی طبق مقررات قانونی مأموریت پیدا نمایند از لحاظ مقرراتبکارگیری سلاح مشمول این ماده میباشند. تبصره 3 - آییننامه اجرائی ماده فوق توسط وزارتخانههای کشور و دادگستری و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تهیه و پس از تصویب هیأتوزیران به اجرا گذاشته خواهد شد. ماده 5 - مأمورین نظامی و انتظامی برای اعاده نظم و امنیت در راهپیمائیهای غیر قانونی مسلحانه و ناآرامیها و شورشهای مسلحانه مجازند ازسلاح استفاده نمایند. مأمورین مذکور موظفند به دستور فرمانده عملیات و بدون تعلل نسبت به برقراری نظم و امنیت، خلع سلاح و جمعآوری مهماتو دستگیری افراد و معرفی آنان به مراجع قضائی اقدام نمایند. ماده 6 - تیراندازی به سوی وسایل نقلیه به منظور متوقف ساختن آنها توسط مأمورین موضوع این قانون در موارد زیر مجاز است: الف - در صورتی که وسیله نقلیه بنا به قرائن و دلایل معتبر و یا اطلاعات موثق مسروقه یا حامل افراد متواری یا اموال مسروقه یا کالای قاچاق یامواد مخدر و یا به طور غیر مجاز حامل سلاح و مهمات باشد. ب - در صورتی که از وسیله نقلیه برای تهاجم عمدی به مأمورین و یا مردم استفاده شده باشد. تبصره 1 - مأمورین مذکور موظفند که در ایستگاههای ایست و بازرسی وسایل هشدار دهنده به اندازه لازم (اعم از موانع، تابلو، چراغ گردان) تعبیهنمایند. تبصره 2 - مأمورین مذکور در صورتی میتوانند به وسائل نقلیه تیراندازی نمایند که علاوه بر انجام امور تبصره 1 با صدای رسا و بلند به رانندهوسیله نقلیه ایست داده و راننده به اخطار ایست توجهی ننموده باشد. ماده 7 - مأمورین موضوع این قانون هنگام بکارگیری سلاح باید حتیالمقدور پا را هدف قرار بدهند و مراقبت نمایند که اقدام آنان منجر به فوتنشود و به اشخاص ثالث که دخیل در ماجرا نمیباشند آسیب نرسد. تبصره - مواظبت و مراقبت از حال مجروحین بر عهده مأمورین انتظامی است و باید در اولین فرصت آنان را به مراکز درمانی برسانند. ماده 8 - رؤسا و فرماندهان مربوط مکلفند قبل از اعزام مأمورین حدود اختیارات و مسئولیتهای آنان را گوشزد نمایند. ماده 9 - مأمورینی که آموزش کافی در مورد سلاحی که در اختیار آنان گذارده شده است ندیدهاند باید مراتب را به فرمانده خود اطلاع دهند و درصورتی که مأموریتی به این قبیل افراد محول شود فرمانده مسئول عواقب ناشی از آن خواهد بود مشروط بر این که مأمور در حدود دستور فرمانده اقدامکرده باشد. ماده 10 - سلاحی که در اختیار مأمورین موضوع این قانون قرار داده میشود باید متناسب با موضوع مأموریت و وظیفه آنان باشد. ماده 11 - نیروهای نظامی و امنیتی در مواردی که طبق قانون و مأموریتهای محوله با نیروی انتظامی همکاری میکنند طبق ضوابط این قانون ازسلاح استفاده خواهند نمود. تبصره - آییننامه اجرائی این ماده توسط وزارتخانههای کشور، اطلاعات و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلحتهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید. ماده 12 - مأمورینی که با رعایت مقررات این قانون مبادرت به بکارگیری سلاح نمایند از این جهت هیچ گونه مسئولیت جزائی یا مدنی نخواهندداشت. ماده 13 - در صورتی که مأمورین با رعایت مقررات این قانون سلاح بکار گیرند و در نتیجه طبق آراء محاکم صالحه شخص یا اشخاص بیگناهیمقتول و یا مجروح شده یا خسارت مالی بر آنان وارد گردیده باشد، پرداخت دیه و جبران خسارت بر عهده سازمان مربوط خواهد بود و دولت مکلفاست همه ساله بودجهای را به این منظور اختصاص داده و حسب مورد در اختیار نیروهای مسلح قرار دهد. تبصره - مفاد این ماده در مورد کسانی هم که قبل از تصویب این قانون مرتکب اعمال مذکور شدهاند جاری است. ماده 14 - نیروهای مسلح میتوانند در مواردی که مقتضی بدانند علاوه بر جبران خسارت وارده در قبال صدمات جانی و ضرر و زیان مالی کهمأمورین مسلح در جهت انجام وظیفه طبق این قانون متحمل شدهاند، مطابق مقررات به مأموران مذکور کمک مالی نمایند. ماده 15 - نحوه تأمین و پرداخت وجوه مذکور در مواد 13 و 14 به موجب آییننامهای خواهد بود که توسط وزارتخانههای کشور، اطلاعات، دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح، امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیأت وزیرانخواهد رسید. ماده 16 - هرگاه مأمور برخلاف مقررات این قانون اقدام به بکارگیری سلاح نماید حسب مورد به مجازات عمل ارتکابی وفق قوانین تحت پیگردقرار میگیرد. ماده 17 - از تاریخ تصویب و ابلاغ این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر ملغی میگردد. قانون فوق مشتمل بر هفده ماده و سیزده تبصره در جلسه روز یکشنبه هجدهم دی ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویبو در تاریخ 1373.10.28 به تأیید شورای نگهبان رسیده است. رئیس مجلس شورای اسلامی - علیاکبر ناطق نوری
http://sobhemelatnews.ir/fa/News/90545/قانون-بکارگیری-سلاح-توسط-مأمورین-نیروهای-مسلح-در-موارد-ضروری
|