بزرگنمایی:

رصد سیارکی که می‌تواند "قاتل زمین" باشد!

سیارکی که ستاره‌شناسان نام آن را "قاتل سیاره" گذاشته‌اند، تاکنون در تابش خورشید مخفی مانده بود.

 به نقل از اسپیس، ستاره‌شناسان یک سیارک غول‌پیکر را رصد کرده‌اند که در تابش خیره‌کننده خورشید پنهان شده است و امکان دارد روزی با زمین برخورد کند.

این سیارک با عرض 1.5 کیلومتر، بزرگترین سیارک خطرناکی است که در هشت سال گذشته مشاهده شده و ستاره‌شناسان به آن لقب "قاتل سیاره" را داده‌اند زیرا اگر با زمین برخورد کند، تأثیرات برخورد آن در چندین قاره احساس خواهد شد.

این سیارک که "2022 AP7" نام دارد، به دلیل چرخش در منطقه بین زمین و زهره، برای مدتی طولانی شناسایی نشده بود. برای شناسایی سنگ‌های فضایی در این ناحیه، ستاره‌شناسان باید به جهت خورشید نگاه کنند و این امر به دلیل درخشندگی خورشید، بسیار دشوار است. به عنوان مثال، تلسکوپ‌های پیشرو مانند "تلسکوپ فضایی جیمز وب"(JWST) و "تلسکوپ فضایی هابل" (HST) هرگز به سمت خورشید نگاه نمی‌کنند زیرا درخشندگی این ستاره، تجهیزات حساس آنها را می‌سوزاند.

به همین دلیل، ستاره‌شناسان فقط درک محدودی از ماهیت سیارک‌هایی که در این منطقه کمین کرده‌اند، دارند و گاهی اوقات ممکن است شگفتی‌هایی رخ دهد. در سال 2013، یک سیارک بسیار کوچک‌تر با عرض تنها 20 متر، کاملا بدون هشدار از جهت خورشید وارد شد. این سیارک در بالای شهر چلیابینسک در جنوب شرقی روسیه منفجر شد و شیشه‌های هزاران ساختمان را شکست.

"اسکات شپرد"(Scott Sheppard)، ستاره‌شناس آزمایشگاه زمین و سیارات در "موسسه علمی کارنگی"(Carnegie Institution for Science) و پژوهشگر ارشد مقاله‌ای که این کشف جدید را توصیف می‌کند، گفت: به دلیل دشواری مشاهده در نزدیکی تابش خیره‌کننده خورشید، تاکنون تنها حدود 25 سیارک با مدارهایی کاملا در مدار زمین کشف شده‌اند.

کشف 2022 AP7 که در صورت برخورد با زمین بسیار آسیب‌رسان‌تر از واقعه چلیابینسک خواهد بود، تنها به لطف دوربین فوق حساس موسوم به "دوربین انرژی تاریک"(DEC) در "رصدخانه میان‌آمریکایی سرو تولولو"(CTIO) در شیلی امکان‌پذیر شد که طی ساعت‌های گرگ و میش که این سیارک‌ها را می‌توان در دو دوره 10 دقیقه‌ای در هر روز شناسایی کرد، آسمان را بررسی می‌کرد. شپرد گفت: تاکنون دو سیارک بزرگ نزدیک به زمین پیدا کرده‌ایم که عرض آنها حدود یک کیلومتر است. این اندازه‌ای است که ما آن را قاتل سیاره می‌نامیم.

از آنجا که شناسایی سیارک‌های درون منظومه شمسی بسیار سخت است، در مدل‌های جمعیت سنگ‌های فضایی منظومه شمسی به طور کامل نشان داده نمی‌شوند. با وجود این، شپرد معتقد است که تنها چند قاتل سیاره ناشناخته در این منطقه که رصد آن دشوار است، باقی مانده‌اند. خبر خوب این است که بیشتر این سیارک‌های ناشناخته احتمالا مدارهایی را دنبال می‌کنند که آنها را از زمین دور می‌کند.

شپرد ادامه داد: احتمالا فقط تعداد کمی سیارک نزدیک به زمین با اندازه‌های مشابه برای یافتن باقی مانده است و این سیارک‌های بزرگ کشف‌نشده احتمالا مدارهایی دارند که در بیشتر مواقع آنها را در مدار زمین و زهره نگه می‌دارد.

علاوه بر تهدید بالقوه 2022 AP7، ستاره‌شناسان دو سنگ فضایی کوچک‌تر دیگر را نیز در رصدهای دوربین انرژی تاریک کشف کرده‌اند که یکی از آنها نزدیکترین سنگ به خورشید به شمار می‌رود که تاکنون دیده شده است. دانشمندان در بیانیه‌ای اعلام کردند که این سیارک موسوم به "2021 PH27"، به دلیل نزدیکی به خورشید در مرکز منظومه شمسی، بزرگترین اثرات "نسبیت عام" را در میان تمام اجرام منظومه شمسی تجربه می‌کند.

بر اساس نظریه نسبیت عام آلبرت اینشتین، اجرام بزرگ، فضازمان را منحرف می‌کنند و این امر می‌تواند بر حرکت اجرام دیگر در مجاورت آن تأثیر بگذارد. این اثرات که بسیار جزئی هستند، می‌توانند به صورت بی‌نظمی در مدار سیارات و سیارک‌ها مشاهده شوند که توسط فیزیک نیوتن قابل توضیح دادن نیستند. نکته مثبت این است که هم سیارک 2021 PH27 و هم سیارک سوم به نام "2021 LJ4"، مدارهایی را دنبال می‌کنند که با مدار زمین تلاقی ندارند.

ستاره‌شناسان در حال حاضر بیش از 2200 سیارک بالقوه خطرناک را رصد می‌کنند. این سیارک‌ها، سنگ‌های فضایی هستند که به طور خطرناکی به دور زمین می‌چرخند و عرض آنها بیش از یک کیلومتر است. چنین سیارک‌هایی از بزرگترین نگرانی‌ها هستند زیرا می‌توانند باعث تخریب گسترده شوند و شاید بر کل سیاره تأثیر بگذارند. با وجود این، حتی اگر سیارک‌های کوچکتر در مناطق پرجمعیت سقوط کنند، دردسرهای زیادی را به وجود می‌آورند. به عنوان مثال، سیارکی با عرض تنها 50 متر در صورتی که در بالای مرکز شهر لندن منفجر شود، به کل شهر آسیب وارد می‌کند.

ستاره‌شناسان قادر به محاسبه مسیر سیارک‌ها برای قرن‌ها در آینده هستند و در حال حاضر، هیچ سنگ فضایی شناخته‌شده‌ای وجود ندارد که ما را نگران کند. جامعه جهانی علوم فضایی امیدوار است تا زمانی که چنین سنگی ظاهر شود، دستگاه‌هایی قوی را برای محافظت از سیاره در دست داشته باشد. در ماه سپتامبر، ماموریت "آزمایش تغییر جهت سیارک دوگانه"(DART) ناسا با موفقیت مسیر سیارک قمر "دیمورفوس"(Dimorphos) با عرض 160 متر را که به دور صخره مادر با عرض 780 متر خود موسوم به "دیدیموس"(Didymos) می‌چرخد، تغییر داد. موفقیت این آزمایش که نخستین نمونه در نوع خود به شمار می‌رود، نشان می‌دهد تا زمانی که در مورد سیارک‌های مزاحم به اندازه کافی زود باخبر شویم، ممکن است بتوانیم آنها را دور نگه داریم.

#ندا سعادتی نسب