آخرین مطالب

پادکست ادبی صبح ملت ویژه شب یلدا

پادکست ادبی صبح ملت ویژه شب یلدامنتشرشد شعر وادبیات - هنر و رویدادها - رادیو پادکست صبح ملت - صدای مردم

پادکست ادبی صبح ملت ویژه شب یلدامنتشرشد

  بزرگنمایی:

ویژه برنامه شب یلدا

به نام خدا

با سلام و آرزوی سلامتی و تندرستی برای شما شنوندگان عزیز
 
چهار فصل بودن کشور ایران و علاقه ایرانیان باستان به برگزاری مراسمات کهن و دورهمی ها ، دلیلی شده تا مراسم فصلی بسیاری در تقویم  مردمان این مرز کهن جای بگیرد. 

عید نوروز در ابتدای فصل بهار، 
مراسم تیرگان در ابتدای فصل تابستان ،
 مراسم مهرگان در ابتدای فصل پاییز و همچنین  شب یلدا در آغاز زمستان.

در برنامه ای دیگر از گروه اجتماعی رادیو رسانه ای صبح ملت ، من فیروزه ی روغنیان و خانم زهرا حبیبی با شماییم تا نگاهی گذرا داشته باشیم به آیین کهن شب یلدا 

 
قدمت شب یلدا به حدود هفت هزار سال یا بیشتر بازمی‌گردد و تا به امروز یکی از باستانی‌ترین رویدادهای ایران است .

در زمان قدیم به شب یلدا، شب زایش خورشید می‌گفتند چرا که معتقد بودند که در این روز خورشید دوباره از نو و قدرتمندتر از همیشه متولد می‌شود و تابش نور قوی‌تری را نسبت به پاییز ، برای مردم به ارمغان می‌آورد. 

در دوران کهن اوستایی به "خرم روز" نیز  خوانده می شد و یکی از کارهایی که مردم انجام می‌دادند، این بود که از ابتدای غروب به جشن و پایکوبی می‌پرداختند و حین بامداد تا طلوع منتظر آفتاب می‌نشستند و وقتی خورشید طلوع می‌کرد به یک‌دیگر تبریک گفته و به سمت خانه‌هایشان می‌رفتند .

 دو میوه انار و هندوانه بیشترین شهرت را در بین میوه‌های یلدایی دارند . 
دلیل تاکید زیاد بر میوه انار، به خاطر این است که در زمان‌های دور همیشه انار را میوه مقدسی می‌دانستند و سعی می‌کردند که در تمامی اعیاد از انارهای قرمز بر سر سفره‌ها قرار دهند.

شعرخوانی و شاهنامه‌خوانی در شب یلدا

از زمان‌های قدیم این سنت باب شده است که بعد از جمع شدن افراد خانواده در کنار یک‌دیگر، به رسم احترام ، بزرگ فامیل همه را دور یک‌دیگر جمع کرده و از اشعار قدیمی ایرانی بازخوانی می‌کند.

این اشعار متعلق به شاهنامه فردوسی، اشعار حافظ، اشعار سعدی و تمثیل‌های قدیمی و محبوب هستند که البته در اکثر خانواده‌های ایرانی بیشتر از شاهنامه فردوسی استفاده می‌کنند. 

استخاره با قرآن و فال حافظ نیز تقریبا در تمام خانواده‌های ایرانی و در شب یلدا رایج است. به این شکل که فرد بزرگ خانواده برای تک تک اعضای خانواده استخاره یا فال حافظ می‌گیرد .

*روشن کردن آتش در شب یلدا*

از همان دوران باستان، روشن کردن آتش در شب یلدا یکی از سنت‌ها بود اما به مرور زمان ، این عادت کم‌رنگ‌تراز گذشته شده است.

بخش اصلی آداب و رسوم شب یلدا در شهر‌ها و استان‌های مختلف کشور مشترک است؛ رسومی مانند جمع شدن خانواده با حضور بزرگ‌تر‌های فامیل، تفال به دیوان حافظ، خواندن اشعار سعدی و شاهنامه فردوسی، تعریف حکایت‌های پندآموز، خاطرات و داستان‌های اساطیری در تمام مناطق انجام می‌شود خوردن میوه‌هایی مانند هندوانه، انار، خربزه، میوه‌های خشک و تنقلاتی مانند آجیل‌های شیرین، تخمه و شیرینی .

*آداب و رسوم شب یلدا در استان خوزستان*

آداب و رسوم شب یلدا در این استان، شباهت زیادی به سایر استان‌ها دارد؛ اما به‌طورقطعی می‌توان گفت که شیوه‌های مهمان‌نوازی و عادات خوراکی هر منطقه آن‌قدر خاص است که به این آیین، رنگ و بوی متفاوتی می‌بخشد.

 اما در خوزستان، خوراکی‌هایی که برای پذیرایی از میهمانان استفاده می‌شود،  با سایر مناطق کشور متفاوت‌اند. در زمستان، پذیرایی با خرما و ارده متداول است که در شب یلدا هم کاربرد دارد. قلیه ماهی هم از معروف‌ترین و خوش‌طعم‌ترین غذاهای جنوبی است که در هر مراسمی سفره‌ها را زینت می‌بخشد.

آنچه درباره یلدا نباید از خاطر برد، نقل داستان‌های اساطیری و افسانه‌های محلی است . شاید  یکی از معروف‌ترین افسانه‌ها ، داستان «قارون» است که در شب یلدا هم بازگو می‌شود.

 طبق یک باور قدیمی، در شب یلدا و همزمان با طلوع سپیده، مردی به نام قارون که از ظاهر و لباسش می‌توان او را هیزم‌شکن دانست، از راه می‌رسد و برای خانواده‌های فقیر چوب هدیه می‌آورد تا در اولین ساعات شروع زمستان، از سرما در امان باشند. بر اساس افسانه‌ها، چوب‌ها به طلا تبدیل می‌شوند و فقرا را به ثروت و مکنت می‌رسانند. داستان قارون، این مرد نیکوکار، تبلور روحیه کمک به همنوع در ایرانیان و گرفتن دست نیازمندان است. چنین افسانه‌هایی هرگز کهنه
نمی‌شوند ، چرا که با گِل مردم این مرزوبوم سرشته شده اند .

ما نیز چو نیاکانمان موظف به حفظ و حراست از این سنت دیرینه هستیم و همان گونه که اجدادمان نگاهش داشتند آن را برای نسل های آینده های خود زنده نگاه خواهیم داشت .
امید که این ویژه برنامه ، مورد پسند شما عزیزان واقع شده باشد .


سردبیربخش :لیلاحجازی 
گویندگان : فیروزه ی روغنیان و خانم زهرا حبیبی
تدوین :محمد رشیدپور 
پاییز 1401




نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield

lastnews

پاکستان: هیچ نظامی یا غیرنظامی ایرانی هدف قرار نگرفتند

رئیس‌جمهور در دیدار اقشار و منتخبین شهرستان فیروزکوه: دولت به دنبال اولویت‌بندی کمبودها و مشکلات و سپس حل آن‌هاست

پیام مهدی طارمی برای مردم فلسطین

امیرعبداللهیان: هیچ تعارفی با طرف‌های تروریستی در پاکستان و عراق نداریم

اقدام دولت برای حمایت از مستمری‌بگیران

بهره‌مندی هنرستانیها از یک ماه کسری خدمت «سربازی»

یارانه یک میلیونی برای کودکان دارای اختلال رشد 5 دهک اول/ارزیابی 3 ماهه وضعیت رشد کودکان

وزیر دفاع : روسیه باید موضوع تمامیت ارضی ایران را رعایت کند

پالایشگاه‌های چینی برای خرید نفت ارزان راه افتادند

بازار سرمایه و کنترل تورم و نقدینگی و رشد تولید به قلم دکتر جواد درواری

تدوین تله فیلم *خط قرمز*به تهیه کنندگی عباس جاهد در استان اردبیل به پایان رسید

توافق نهایی با هند برای توسعه بندر چابهار

گزارش شرکت مالک نفت‌کش توقیف‌شده آمریکایی از وضع سلامتی گروه کارکنان آن در ایران

در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با وزیر خارجه هند امیرعبداللهیان اعلام کرد: هشدار ایران به آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی

از سرگیری مرمت پل‌بند تاریخی لشکر شوشتر

امیرعبداللهیان: محاسبه رژیم اسراییل در مورد حماس غلط بود/ به نیروهای مقاومت دستور نمی‌دهیم

مرگ دانشمند ایرانی در یک حادثه

ثبت بالاترین مقدار تولید نفت ایران پس از تحریم‌ها

حذف یارانه تعدادی از یارانه بگیران در دی ماه/ ماجرا چیست؟

تراکتور به دور از حواشی به سمت موفقیت

مصرف سرانه نان در کشور سالی 170 کیلوگرم؛ نان ناسالم چه بلایی سر بدن می‌آورد؟

ویتامین‌ها از طریق مکمل‌ها تأمین نمی‌شوند

ابطال شرط سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان از سوی دیوان عدالت اداری

ارتش آمریکا: 16 نقطه یمن را هدف قرار دادیم

آیا شما یک آدم سمّی هستید

واکاوی یک تراژدی / نابغه ای در لجنزار

آغاز جلسه دادگاه لاهه برای پرونده نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه

ارتش یک نفتکش آمریکایی را در دریای عمان توقیف کرد

همدان پایتخت گردشگری آسیا شد

مدیرعامل مرکز مبادله طلا و ارز خبر داد تخصیص اسکناس کشور مبدأ به مسافران تا عید نوروز

طرح آمریکا برای منطقه «بعد از جنگ غزه» با همکاری عربستان

فرصت 2 ماهه بانک مرکزی برای کاهش رشد پایه پولی و نقدینگی

اولین نشست کمیته فلسطین APA رئیس پارلمان کشورهای عربی: ساکنان در برابر جنایات رژیم صهیونیستی شریک جرم هستند

استارت پروژه «نبیل باهویی ٢» با حضور برانکو

وزیر کشور: انفجار تروریستی در کرمان خارج از رینگ حفاظتی مراسم بود

ادغام تعرفه رای دو انتخابات 1402

211 شیء تاریخی ایران در چین

طرح جامع مدیریت دریاچه نمک به تصویب رسید مخبر: دولت با جدیت به دنبال حل مشکلات حمل و نقل عمومی است

رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از مردم قم: دشمن سیاست «بیرون کشاندن مردم ایران از صحنه» را پیگیری می‌کند

تعلیق از خدمت 4 کارمند شهرداری دزفول

آخرین وضعیت ثبت‌نام در کاروان‌های حج

استفاده از معلم آقا در دبیرستان‌های دخترانه؛ نیازمند مجوز/ تعیین تکلیف مدیران زن مدارس پسرانه

ماجرای ارسال پیامک برای متقاضیان شیرخشک

دبیر هیات بادبانی استان هرمزگان: گسترش گردشگری ورزش‌های دریایی در هرمزگان یک ضرورت است

آغاز دور جدید گرانفروشی بلیت هواپیما؛ بلیت هواپیما به نرخ مصوب نیست

قوه قضاییه: حکم بخش دوم پرونده هواپیمای اوکراینی صادر شد/ متهم ردیف اول بازداشت است

کشف شیشه و هیروئین از یک خودروی سواری در هندیجان

بارورسازی ابر‌ها برای کشوری وسیع همچون ایران اجرایی و عملی نیست

کنعانی: مسئله دریای سرخ معلول است؛ علت نیست/ تدوین سند همکاری با روسیه در گام‌های نهایی است

اختلاف نظر درباره بدهی 100 میلیارد دلاری