بزرگنمایی:

علت  استحکام و ماندگاری پل باستانی دزفول

دزفول معرب کلمه دژپل می باشد که این واژه برگرفته از پلی است که به دستور شاپور اول ساسانی پس از پیروزی بر والرین و توسط اسرای رومی در دزفول ساخته شده است.

پل قدیم دزفول یکی از قدیمی‌ ترین پل‌های آجری جهان است که با گذشت بیش از 17 قرن از قدمت آن، همچنان پابرجاست.

پل قدیم دزفول، سال 260 میلادی در دوران ساسانیان و به دست رومیان بر روی رودخانه دز ساخته می‌شود به همین دلیل به (پل رومی) نیز معروف است.

این پل دو منطقه شرقی و غربی شهر دزفول را به هم متصل می‌کند و در قدیم یک پل ارتباطی بین منطقه جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده است. برای حفاظت از پل رومی دزفول قلعه‌ای نیز در محله‌ای به همین نام یعنی محله قلعه ساخته می‌شود[1].

علت استحکام و ملاط به کار رفته:

از مهم ترین ویژگی های پل های زمان ساسانیان که در دشت خوزستان احداث شده این بود که پایه های این پل ها را بر روی دیواری از سنگ چین با ملاطی از (ساروج) یا (شادَروان) بنا میکردند که این دیوار همچون سدی تمام عرض رودخانه را در بر می گرفت.این گونه سد ها که در زیر پایه های پل بنا می شد؛ با اتصال پایه های پل به یکدیگر، باعث استحکام هرچه بیشتر آنها می شد.[2]

بعضی معماران قدیمی شهر معتقدند که اجر های اولیه ی به کار رفته در ساخت پل از نوع آجر پختهء گدازه می باشد که بسیار سخت و نشکن است.

 لاشه سنگ ها و قلوه سنگ های موجود در پای پل نیز از نوع سنگ های (کنگلومرا) یا (سنگ جوش) می باشد که در معرض هوا به سرعت تجزیه می شوند؛ درحالی که هرچه بیشتر در مجاورت آب قرار بگیرند ضمن اینکه کیفیت خود را حفظ میکنند ، محکم تر نیز می شوند. [3]

اشاره به پل و سد سازی در قرآن کریم:

قرآن کریم معجزه الهی است که با رشد و توسعه توانایی های علمی بشر، جنبه هایی از اعجاز علمی یا شگفتی های علمی آن پدیدار شده است. آیات 83 تا 98 سوره کهف ضمن بیان داستان ذوالقرنین و ماجرای ساختن سد توسط او، به برخی از نکات و حقایق علمی درباره صنعت ایمن سازی، نفوذناپذیری و محکم ساختن فلز آهن از طریق قرار دادن روکشی از مس روی آن یا به عنوان نوعی بندکشی اتصال دهنده آهن به مس به عنوان یک فناوری مستحکم و نفوذناپذیر اشاره شده است؛ این در حالی است که امروزه ضرورت استفاده از این عناصر از جمله نوآوری های پذیرفته شده علمی به حساب می آید. افزون بر اینکه استفاده از این فناوری دست کم در رویه دیوارهای سدهای غیر آبی می تواند به عنوان یکی از کاربردهای محتمل آن در نفوذناپذیر کردن و استحکام ویژه دیوارها و اشیایی که از این آلیاژ استفاده می کنند یا به عنوان ابزار و تکنیکی به منظور تقویت اتصال برخی از انواع عناصر فلزی به ویژه آهن مورد استفاده قرار گرفته، باعث ایجاد تحول در برخی صنایع گردد[4].

قدیمی ترین عکس پل قدیم دزفول

تصویری کمیاب از پل دزفول در حدود 120 سال قبل

تعدادی کتاب و مقاله درباره پل قدیم دزفول:

1.پل باستانی دزفول                                          نویسنده:احمد لطیف پور

2:پل شاپوری دزفول                                         نویسنده: مریم اسپید

3.تحلیل زیباشناختی پل قدیم دزفول                      نویسنده: زینب امین،مائه میاحی، فاطمه آهنگری

4. برسی تاریخی و هیدرو استاتیکی پل دزفول            نویسنده: محمد عبدلی،راحله اسلامی