بزرگنمایی:

نام کتاب: راز قایق‌ها
نویسنده: جسیکا بگلی
مترجم: آناهیتا حضرتی
ناشر: پرتقال

درباره نویسنده: سیکا بگلی، نویسنده‌ی آمریکایی است. بگلی در حومه‌ی پورتلند بزرگ شد و از همان دوران کودکی، آرزو داشت کارتونیست و خالق کتاب‌های تصویری شود. او ابتدا به دانشگاه واشینگتن و سپس به کالج هنری کورنیش رفت و در سال 2004 با مدرکی در رشته‌ی نقاشی فارغ التحصیل شد. بگلی از همین زمان به خلق کتاب‌های کودک روی آورد.


کتاب راز قایق‌ها کتابی بسیار احساسی و لطیف است که در حجم کم مفهومی عمیق و ریشه‌ای یعنی پذیرش مرگ را به کودکان آموزش می‌دهد.
داستان روایت بچه‌ای به اسم باکلی است که همراه مادرش در خانه‌ای نزدیک دریا زندگی می‌کند. ‌باکلی پدر ندارد. در روز تولدش با دریافت جعبه آبرنگی از مادرش، تصمیم می گیرد قایق درست کند و به آب بیندازد که به دست پدرش برسند. به‌طوری که اگر قایق‌ها به ساحل برنگشتند به معنای رسیدن به دست پدر هستند.
 او هر قایقی که درست می‌کند و به دریا می‌اندازد به ساحل بر نمی‌گردند و او امیدوار، قایق جدید دیگری می‌سازد. در نهایت متوجه می‌شود که مادرش تمام قایق‌هایش را از ساحل جمع می‌کرده تا او دلگیر نشود.

داستان فضایی آرام، احساسی و غمگین دارد و در آن مشغله‌های روزمره کودکان دیده نمی‌شود. به‌طوری که از همان ابتدا نویسنده خانواده‌ای را ترسیم می‌کند که برخلاف قصه‌های شاد همیشگی یک چیزی کم دارند. خانواده‌ای که جمع سه نفره را ندارند و این مفهوم در جملات آغازین کتاب با ‌تم کلی اثر هم‌خوانی دارد:

باکلی با مادرش توی خانه چوبی کوچکی کنار دریا زندگی می کردند. آنها چیز زیادی نداشتند ولی به جایش همدیگر را داشتند.

باکلی کودکی تنهاست. که همراه مادرش زندگی می کند. او هم‌بازی ندارد. هیچ دوست و آشنایی جز مادر، در کنارش نیست و تا حالا با این وضعیت کنار آمده و آن را پذیرفته است اما باکلی در روز تولدش در تحولی که نماد بزرگ شدنش هست با گرفتن هدیه‌ی مادر، که آبرنگی هست تصمیم می‌گیرد دنبال رویاهای خود برود. او در جست‌وجوی پدرش سعی دارد بر خلاف زندگی هر روزه و پذیرش آن دست به کار تازه ای بزند که همان ساخت قایق است.
با این کار او یک‌جورهایی سعی می‌کند نبودهایش را در زندگی دنبال کند. 
از طرفی باکلی بچه‌ای است که به ساحل، کاردستی درست کردن، ساختن قایق با چوب‌هایی که به ساحل می‌آیند علاقه دارد و با علاقه‌اش به دنبال گمشده زندگی‌اش می رود.
به‌این وسیله در این کتاب کودک حس علاقه، انگیره، خلاقیت برای رسیدن به رویا را یاد می‌گیرد. تلاشش برای رسیدن به نداشته هایش با هر آن‌چه در دست دارد را می‌آموزد‌.

در نهایت باکلی شروع به ساختن قایق می‌کند و جمله‌ای بر روی آن‌ها می‌نویسد:

 تقدیم به بابا. دوستت دارم، باکلی

او انواع قایق‌ها در هر سایز و مدلی می‌سازد و همین نشان دهنده تلاش باکلی برای رسیدن به خواسته‌ی قلبی خود است. خواسته ای که پس از بدست آوردنش حس امنیت می‌کند و شاید هم رهایی بخش خود و مادرش از آن وضعیت.
البته قایق معنا و مفاهیم مختلفی می‌تواند داشته باشد؛ نماد مرگ که همان پدرش هست و یا رویاهای دست نیافتنی باکلی که به سرانجام نرسیده‌اند.

این کتاب نقش و اهمیت مادران را در نبود پدر به کودکان آموزش می‌دهد. باکلی قایق‌هایش را در آب می‌اندازد اما مادر هیچ‌گاه او را نا امید نمی‌کند.

«مامان می‌توانم باز هم بابا قایق بفرستم؟» مامان گفت: «معلوم است که می‌توانی! فکر کنم او خیلی دوست داشته باشد!»
بعد از اینکه باکلی خوابش برد، مامان رفت لب دریا. او به فکر بابا بود.
 دل مامان هم برای بابا تنگ شده بود. 

اما آنچه که پایان داستان را جذاب می‌کند پیدا کردن قایق هاست و اینکه مادر تمام آن ها را جمع کرده و آن وقت است که باکلی در دومین بار از روز تولدش، می فهمد باید داشته‌های حالش را بچسبد و ارزش آنها را بداند. مادر هم همچون پدر ارزشمند و دست نیافتنی است و در اینجاست که باکلی جمله همیشگی‌اش را تغییر می‌دهد به:

تقدیم‌به مامان. دوستت دارم. باکلی 

و این بار قایق به دست مخاطب اصلی خود می‌رسد. 
البته این نکته را یادآور می شویم که تصویرسازی کتاب کمک زیادی به درک مفهومی و فضاسازی محتوایی کتاب کرده و همراه با متن و پوشش تصویری آن را جذاب‌تر کرده است. خصوصا شخصیت باکلی و مادرش که در داستان مشخص نیست چه حیوانی است و انتخاب سگ آبی انتخاب به‌جایی بوده چون با چهره غمگین و صادق آنها که روایت زندگی ساده و بدون زرق و برق را دارد حس همذات پنداری را دوچندان می‌کند. البته قطع کتاب که بیاضی است و جلد گالینگور، کتابی خوش‌دست و فانتزی ایجاد کرده.
 از مشخصه زیبای دیگر کتاب می‌توان به کلکسیونی از قایق‌ها اشاره کرد. باکلی انواع قایق‌ها را در اندازه و شکل های مختلف می‌سازد و همین کتاب را به یک منبع پر از قایق‌های رنگی متنوع تبدیل کرده و این وسیله کودک با اجزا قایق و شیوه کارش آشنا می‌شود.

در پایان می توان گفت کتاب جملات ساده و قابل فهم برای کودکان دارد و آن‌ها را موقع خواندن خسته نمی‌کند و اما لازم است بزرگ‌سالان هنگام مطالعه، همراه کودکان باشند تا آن‌چه لازم است از زیر ساخت داستان به کودکان بگویند و توضیح دهند.

در نهایت کتاب برای آماده سازی کودکان و پذیرش و ‌مواجهه شدن با پیش‌آمدهای سخت و پذیرش و کنار آمدن با مشکلات ناخواسته کتابی مناسب است.

نویسنده: راضیه مقدمی‌نیا