بزرگنمایی:

بازدید از موزه‌های تاریخی تهران، یکی از راه‌های سپری کردن اوقات فراغت در تعطیلات نوروزی است.
 

با شروع فصل بهار و تعطیلات نوروزی، تهران یکی از کلان شهر‌هایی است که برخلاف دیگر ایام سال، در سکوت و نشاط بهاری به سر می‌برد و به همین دلیل، تهرانگردی، گزینه بسیار خوبی برای این روزهاست. از این رو، در این گزارش، قصد داریم سری به برخی از موزه‌های پایتخت بزنیم که دیدن هر یک از آن‌ها در بهار امسال خالی از لطف نیست.

موزه خیابان ولیعصر

خیابان ولیعصر، یکی از خیابان‌های تهران و البته ایران است که در سال‌های گذشته، مسئولان موزه این خیابان را تأسیس کردند که در بخشی از تاریخچه آن نوشته شده است: «خانه تاریخی مینایی، نام خود را از آخرین ساکنان خود به یادگار برده است؛ فرهاد مینایی در سال 1345 این خانه را خرید و تا پایان عمر به همراه خانواده اش در آن زندگی کرد. این خانه پُر قصه با بی شمار خنده و غصه، در تهران، خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان منیریه واقع شده است که در تاریخ 3 خرداد 1386 به عنوان اثر ملی به ثبت رسید و سپس توسط شهرداری از ورثه خریداری شد و سازمان زیباسازی شهر تهران، مسئولیت بازسازی و مرمت این خانه را برعهده گرفت و سپس، خانه مینایی در تاریخ 16 مهرماه 1398 به عنوان موزه خیابان ولیعصر گشایش یافت.»

 

این موزه، روایتگر قصه‌ها و اتفاق‌های تلخ و شیرین خیابان ولیعصر است که گفته می‌شود ساختمانش جزء املاک منیرالسلطنه بوده و نسل به نسل چرخیده تا در نهایت، به دست فرهاد مینایی، یکی از وکلای تهران رسیده است و پس از آن، توسط شهرداری پایتخت خریداری و مرمت شده است و به عنوان موزه خیابان ولیعصر در دسترس عموم به منظور بازدید قرار گرفته است.

 

موزه خیابان ولیعصر دارای بخش‌های مختلفی، چون اتاق نشیمن بزرگ، تابلو‌های عکس خیابان ولیعصر به همراه تلفن‌هایی برای کسب اطلاعات درمورد هریک از عکس هاست و این موزه در قالب هفت روایت به معرفی تاریخچه خیابان ولیعصر می‌پردازد که هر یک از آن‌ها دیدنی و شنیدنی است.

 

موزه زمان یا ساعت

اگر از خیابان ولیعصر به سمت زعفرانیه بروید، ساختمانی زیبا از دوران قاجار، در دلِ یک باغ چشم نواز، با گچ بری، آینه کاری، مقرنس کاری و گره چینی، نگاه شما را به سوی خود جلب می‌کند که امروز، از آن به عنوان تماشاگه یا موزه زمان (ساعت) و حتی بعضاً خانه حسین خداداد یاد می‌شود.

شاید زمانی که در دهه 40، حسین خداداد، یکی از صنعتگران و کارآفرین‌های ایرانی، ساختمانی را خریداری کرد که بعد‌ها تبدیل به موزه زمان شد، در باورش نمی‌گنجید که روزگاری، ملک او به یکی از موزه‌های تهران تبدیل شود که بتوان از طریق آن سفری متفاوت به گذشته داشت و زمان همیشه در آن جریان داشته باشد.

این بنای تاریخی نه تنها به دلیل این که نخستین موزه ساعت در ایران است بلکه به علت شکوه و زیبایی معماری اش توانسته در فهرست آثار ملی ثبت شود. حسین خداداد علاقه زیادی به هنر داشت و تصمیم گرفت برای ساختن و تزیینات باغ خود از هنرمندان و معماران آن زمان استفاده کند تا جایی که تزئینات گچ بری آن، بیش از یک دهه طول کشید و سپس به شکل یک بنای هنری در آمد.

 
موزه زمان، همان طور که از نامش پیداست، محل نگهداری اشیاء مرتبط با زمان و زمان گیری است؛ به طوری که در آن جا، از ساعت‌های تاریخی و قدیمی مشاهیر گرفته تا ساعت‌های لوکس و دکوری و قدیمی خارجی از کشور‌های سوئیس، انگلیس، فرانسه، آلمان، ساعت‌های جیبی معمولی و ویژه، ساعت‌های مچی، همچنین مدارک و اسناد مربوط به زمان و در قسمت تقویم ها، گاهنامه‌های ایرانی دیده می‌شود که هر یک از آن‌ها ارزش سپری کردن چند ساعتی در این محیط تاریخی را دارند.

موزه سینمای ایران در قلب عمارت باغ فردوس

فرقی نمی‌کند که از اهالی و علاقه‌مندان به هنر هفتم باشید یا خیر؛ چراکه بدون شک، یکی از مکان‌های زیبای واقع در خیابان ولیعصر که شما را به سمت خود می‌کشاند، موزه سینمای ایران در قلب عمارت باغ فردوس است که صدای پرندگان، آب جاری در حوض و رفت و آمد مردم در آن جا، برای هر کسی خاطراتی را ثبت می‌کند.

 

عمارت باغ فردوس به دستور محمدشاه قاجار در دوره قاجار ساخته شده که سبک معماری این دوره، به خوبی در آن مشهود است؛ به طوری که دیوار‌ها و ستون‌های آن مملو از گچ بری و مقرنس کاری‌است که شکوه و اصالت را به خوبی نشان می‌دهد.

 

موزه سینما، روایتی از تاریخ سینمای ایران و افراد مهمی است که در آن نقش کلیدی ایفا کرده اند و هدف از ساخت آن، جمع آوری، حفظ و نگهداری و نمایش میراث سینمای ایران بوده است. البته پیش از این، موزه سینمای ایران در ساختمانی در خیابان لاله زار قرار داشت و سپس به عمارت باغ فردوس انتقال یافت.

 

این عمارت از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که از آن جمله می‌توان به تالار آغازگران، صدا و دوبله موزه سینما، معاصران، جوایز بین المللی، تماشاخانه موزه سینما، تالار زنده یاد علی حاتمی، نام آوران سینمای ایران، تالار خانه فرهاد مهراد، نمایشگاه سینمای کودک و نوجوان، تماشاخانه، سالن‌های سینما باغ فردوس و... اشاره کرد.

موزه موسیقی

قطعا برای یک بار هم شده مسیرتان به میدان تجریش خورده؛ مکانی که بخشی از خاطرات تهران را در خود جای داده و خاطره بازی در کوچه پس کوچه‌های آن برای هر کسی دلنشین است.

 

اگر از میدان تجریش به سمت خیابان مقصود بیک بروید به خیابانی می‌رسید که موزه نام دارد و در آن ساختمانی قرار گرفته است که برای اهالی و دوستداران موسیقی آشناست.

در دهه 70، برخی از مسئولان فرهنگی و هنری تلاش کردند ساختمانی که امروز تحت عنوان موزه موسیقی مشهور است را به‌منظور نگهداری میراث موسیقی ایران، معرفی هنرمندان آن و حفظ ارزش‌های آن ها بازسازی کنند که در نهایت، در دهه 80 هجری شمسی موفق به افتتاح این مجموعه شدند.

 

ساختمان موزه موسیقی مساحتی بیش از 3600متر دارد که در سه طبقه طراحی شده است و به معرفی آلات موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی و همچنین موسیقی بومی و محلی می‌پردازد.

 

موزه موسیقی دارای بخش‌های مختلفی، چون سالن نمایش ساز، کارگاه نمایش مراحل ساخت و مرمت ساز، کتابخانه تخصصی، بخش سمعی و بصری، استودیو ضبط، گنجینه موزه، مخزن محصولات مکتوب، آمفی تئاتر و... است که با ورود به هریک از این بخش ها، دنیای موسیقی ایرانی، روح و جسمتان را  نوازش می‌کند و بهار و تابستان، فصل‌های مناسبی برای این خاطره بازی‌ هستند.

موزه پمپ بنزین دروازه دولت

اگر به خودرو‌های قدیمی و کلاسیک و یا تاریخچه پیدایش و چگونگی عرضه سوخت در تهران علاقه دارید، رفتن به موزه پمپ بنزین دروازه دولت را به شما پیشنهاد می‌کنیم که برای دیدن آن، سریع‌ترین روش، مترو است چراکه این مکان جذاب در نزدیکی مترو دروازه دولت نبش کوچه فیات قرار گرفته است.

 
گفته می‌شود که جایگاه سوخت شماره 6 یا موزه پمپ بنزین دروازه دولت، در فهرست سومین موزه‌های تخصصی نفت در کشور قرار دارد و درحقیقت، قدیمی‌ترین جایگاه پمپ بنزین است که قدمتش به اواخر سال 1310 هجری شمسی می‌رسد که به دلیل توزیع فرآورده‌های نفتی، ساخته شده و موقعیت آن به گونه‌ای بوده که شاهد وقایع تاریخی، چون دوران ملی شدن صنعت نفت نیز بوده است.

 
با گذشت زمان و در دهه 70 هجری شمسی بود که این جایگاه سوخت، دیگر فعالیتی نداشت و سال‌ها به دست فراموشی سپرده شده بود تا این که در سال 93 ثبت ملی شد و سرانجام، در تابستان 98 به عنوان دومین موزه نفت تهران، تحت عنوان «موزه پمپ بنزین دروازه دولت»، بار دیگر فعالیت خود را آغاز کرد.

این موزه دربرگیرنده تاریخچه محله دروازه دولت و چگونگی تأسیس و فعالیت این جایگاه سوخت است که بخش‌های مختلفی در آن قرار دارد که از آن جمله می‌توان به فروشندگی یا شعبه نفت، سکو‌های سوخت رسانی به خودرو، مخازن و گردش سوخت در جایگاه، دستگاه‌های پمپ بنزین، مجموعه خودرو‌های کلاسیک و... اشاره کرد.