بزرگنمایی:

یادداشت/

مریم مفتوح

توجه به قمش این شاهکار مهندسی آب و بهره برداری از آب رودخانه و احیاء این اثر شگفت انگیز تاریخی که منحصر به دزفول می باشد شایسته ی قدردانی است.
استقبال گردشگران در ایام نوروز و دیگر اوقات سال از قمش چوقابافون (قنات تاریخی مومنون) که چندسالی است جهت بازدید عموم آماده شده و‌چه از قمش (سربطاق آقامیر ) که با اغاز سال جدید جهت ورود گردشگران مهیا گردید امیدوارکننده و فرصتی مناسب برای دزفول است .

 جهت حفظ و نگهداری هر چه بهتر این اثر تاریخی  ملاحظاتی لازم است که در اینحا قید می گردد.

1/ پله های ورودی به قمش با آن  آجر فرش زیبایی که دارد  نیز از قدمت بسیار برخوردار می باشند پس باید خیلی مواظب بود که آسیب نبینند، در حال حاضر سابیدگی و فرسایش آجرهای راه پله ورودی به قمش قابل مشاهده است. پله های  قمش چوقابافون که در سال 96 جهت بازدید عموم افتتاح شد نسبت به حال‌حاضر بر اثر عبور و مرور سابیده و در برخی جاها کنده و آسیب دیده است .

لذا پیشنهاد می شود :
1/ جهت حفظ آجرها و جلوگیری از سابیدگی آن ها ، قسمتی از پله ها را اختصاص به  ورود و‌خروج باز دیدکنندگان به داخل قمش دهند و نه کل پله ها را.
  انجام این امر به ویژه در پله ها و ورودی به قمش از محل  سربطاق آقامیر بخاطر عرض و‌طول پله ها در این قمش بهتر میسر خواهد بود .
 
در محل سربطاق آقا میر که از پله های وسیعی برخوردار است می توان از دو طرفِ پله ها به اندازه عبور و مرور یک نفر با بند کشی و یا ....شرایطی را ایجاد کرد که عبور و‌مرور از کل مسیر پله ها انجام 
نگردد، 

از طرفی افراد مسن و کودکان خردسال و نونهال نیز به همراه والدین جهت بازدید حضور می یابند و از پله ها رفت و آمد می کنند که خطر سقوط برایشان وجود دارد ، 

2/ پیشنهاد می شود میله های محافظ مناسبی بدیوار جانبی نصب شود تا افراد بویژه کودکان و‌سالمندان عبور و‌مروری بی خطر داشته باشند و بتوانند با تکیه و‌گرفتن آن راحتر بالا و‌پایین رفت و آمد کنند، دقت کنیم که جلوی واقعه را قبل از وقوع باید گرفت.
  
و اما هر مکان تاریخی نیاز به معرفی مناسب و درخوری دارد تا ضمن بازدید ،محل مورد نظر به گردشگران شناخته شود مسلما ضمن زنده نگه داشتن هویت واقعی اثر تاریخی ،اطلاعات دریافتی برای گردشگران بدون فایده نخواهد بود.
لذا لزوم شدید حضور راهنما برای بیان تاریخ ، چگونگی ایجاد قمش ها و‌کلا سایر اطلاعات لازم در هر وقت
 و زمانی احساس می شود در این رابطه متولیان می توانند از داوطلبان جوانی که با عشق و علاقه در صدد حفظ آثار تاریخی شهرشان هستند و اتفاقا کم هم نیستند استفاده کرد .

یکی از برجستگی های کاری که متولیان قمش چوقابافون انجام داده اند کار بجا و شایسته ی حکاکی برخی اطلاعات مفید بر روی سنگهای درون قمش هست که ضمن بکارگیری هنر حکاکی ایده ی بسیار خلاقانه ای را به‌کار بسته اند ،لذا  پیشنهاد می گردد در بالای هر کدام از این سنگ نوشته ها چراغی کوچک نصب و یا از نوارهای شبرنگ استفاده شود تا بهتر در معرض دید و استفاده قرار گیرد ..
اطلاعاتی که در محوطه  این قمش در مورد تاریخچه قمش در دزفول و چرایی ایجاد این قمش ها و نقشه ی شهری آن ها و ... به در و دیوار نصب گردیده روش  مفیدی است  که امید می رود درمورد قمش آقامیر هم در محوطه ی زیبا و مناسبی که دارد اجرا گردد./