بزرگنمایی:

«  دزبانان »  به دزفول آمد

همزمان با سالروز امامت فخر کائنات ،امام کون ومکان حضرت ولی عصر (عج ا..تعالی فرجه الشریف ) و در آستانه ی هفته ی کتاب /   کتاب  « دزبانان »  به نویسندگی محمد حسن روانبخش انصاری و مریم مفتوح  با مقدمه ای از دکتر مقتدالانام روانبخش (انصاری) منتشر گردید.

در آغاز صفحه ی دیپاچه  گفته های  آقای محمد حسن روانبخش انصاری در  خصوص انگیزه اش از گرد آوری مطالب کتاب را در خود دارد.

 در مقدمه فضیلت و اهمیت موضوع کتاب و ضرورت پاسداشت میراث کهن سر زمین مان توسط  دکتر مقتدالانام روانبخش قلمی شده است .

 وآن­گاه صفحه ی سخنی با خوانندگان  شرحی است از تراوشات فکری خانم مریم مفتوح دیگر مالف کتاب و خلاصه ای از آنچه بوده و آنچه شده و مسیری که سپری شد تا کتاب  « دزبانان»  رخ نماید

 و البته در این راستا معرفی و تقدیر و تشکری است از همه ی فرهیختگانه ، دلسوزان و اساتید محترمی که در ساخت و پرداخت کتاب بسیار لطف کرده و بزرگواری نموده اند و البته انجام وظیفه ای در ذکر نام شریف شان که زینت بخش و آغازگر موضوعات کتاب گردید.

این کتاب  که در 330 صفحه و توسط انتشارات اسرار علم تهران با قیمت 50 هزارتومان منتشر شده است در سه فصل تدوین گردیده و کنکاشی است   در آثارتاریخی، آداب، و فرهنگ مردم دزفول .

فصل اول این کتاب  با عنوان  « میراث کهن »  اشاره ای به دزفول و آثار باستانی و میراث بر جا مانده ی گذشتگان دارد  در این فصل  به موضوعاتی چون :

کت های کنار رودخانه   /  صنعت نیل سازی در دزفول      / طرز تهیه نیل از گیاه وسمه

آثار وبناها ی تاریخی دزفول     /  نحوه گسترش وسعت دزفول در گذشته های دور

/  تقسیم بندی محلات دزفول /   وجه تسمیه نام گذاری ها      /    محلات دزفول در دهه ی محرم

/. کاشفیه و...اشاراتی دارد .

لازم به ذکر است که مبحث کاشفیه ی به استناد گفتگوی اختصاصی نویسنده با حاج آقا ماندنی باقر زاده انصاری و مساعدت جناب محمد حسین حکمت فر تحریر گشته است اگرچه متاسفانه در حین تحریر صفحات پایانی این کتاب  خبردار شدیم که حاج آقا ماندنی باقر زاده ی انصاری دار فانی را وداع گفته و جنت مکان شدند

 ان شاءا....تعالی که خداوند بازماندگان ایشان را در کنف حمایت خود از هر شرو بدی محفوظ بدارد .

واما....کتاب در  فصل دوم با عنوان "رسوم و باورهای اجتماعی در دزفول " کنکاشی دارد در  موضوعاتی چون :

 انواع واقسام بازی ها   /  تنوع ،آموزش وشادابی در بازی ها ی دزفولی  /  نقش محیط پیرامون و جغرافیای هر منطقه در نوع بازی ها      /  تقسیم بندی بازی ها ی دزفولی

بازی های آبی /  بازی های محیطی  /  بازی های مشترک و   بازی های ویژه دختران 

در این مبحث 97 بازی مورد بررسی قرار گرفته است .

 کتاب در ادامه ی این فصل  خوانندگان را با خود به دنیای شیرین  ازدواج در دزفول برده و جزء جزء مراحل ازدواج را به­طور مبسوط مورد کنکاش قرار می دهد اما قبل از پرداختن به موضوع ازدواج و مراحل آن به  مطالبی چون :

/   چند نمونه از آوازها ی فولکوریک (عامیانه ) دزفول با مضمون عروسی

/  تفاوت رفتارو انتظارات دوگانه  بین مادر داماد با  مادر عروس در شهر دزفول

/  الف ) عملکرد مادر عروس و انتظارات اطرافیان و مردم از او

/  ب ) عملکرد مادرداماد و انتظارات اطرافیان و مردم از او

/   آرزوها و دغدغه های مادران

 /  جایگاه  فرزنددختر نزد مادران دزفولی

 / زنان دختر زا و دختران پر عاطفه

  /  دلدادگی ها و انعکاس آن در ترانه های عامیانه

/  رد پای دختر سعدی (علیه الرحمه ) در دزفول

/  دونگاه به زن در دزفول قدیم و.....می پردازد

کتاب با شرح و توضیح موضوعاتی چون تفاوت عملکرد مادر داماد با مادر عروس ، جایگاه دختر نزد مادر و قصه ی  رنج زنان دختر زا  ما را با روابط فی مابین آدم ها ، سنت ها و آداب مردم در بیش از 70 سال قبل آشنا کرده  و درک بهتری از فضای اخلاقی و مرام آدم های آن دوران را که گذشتگان دیار خودمان هستند پیش روی مان می گشاید.

کتاب با موضوع دلدادگی ها و انعکاس آن در ترانه های عامیانه عاشقانه های دهه های گذشته شهرمان را بر ملا ساخته و ما را با قصه ی دل دادگان  آن دوره همراه می سازد ..

کتاب در ادامه ی خود ما را با دو روایت  به در ِ خانه ی سعدی علیه الرحمه برده و تلقی مردم آن دوران را در مورد زندگی و مرام شاعر بلند آوازه ی کشورمان مورد نقد و بررسی قرار می دهد. خوانندگان  این موضوع را می توانند در صفحه ی 192 دنبال کنند .

کتاب  پس از پشت سر گذاشتن دنیای شیرین  و پر از رسم و رسوم عروسی دزفولی ها  دست خوانندگان را گرفته و پا به پای خود به استقبال دنیای شیرین دیگری می برد ،  دنیای  زیبا و پر جاذبه ی   اُو لَّه  های دزفولی

 (  اُولُولَن ) تا  با لالایی های گوش­نواز این بخش در دنیای کودکی هایمان دمی به سیر و سفر پرداخته و سرخوشانه به یاد مادربزرگ های  اُولِّه خوانِ مان باشیم .

کتاب در فصل دوم هم­چنان با موضوعاتی چون :

/ مراسم ختنه کنان در دزفول /.  مراسم بِیرَق زَنوُن در دزفول /   عقیقه /  مقدمات مراسم بیرق زنون / برپایی مراسم بیرق زنون در شب عید قربان  /  مراسم چاووشی خوانی پای بیرق ها  /  مراسم استقبال از حاجی به هنگام باز گشت از سفر حج   ادامه می یابد .

پایان موضوع بیرق زنون  روایت   « دکمه پیراهن حاجی و حاجت روایی » ما را با دلِ صاف و صادق گذشتگانِ مان در اردت به زائران بیت ا.. الحرام آشنا می سازد .این روایت در صفحه ی 289 آمده است.

خوانندگان عزیز و به ویژه ساکنان قدیمی و جدید محله ی انبار داران در پایان بررسی موضوع

   موجودات افسانه ای درفرهنگ عامیانه  و  افسانه های دزفولی  که موضوع بعدی کتاب می باشد می توانند به روایتی حقیقی ازآن چه در محله شان به وقوع پیوسته آشنا شده و از این بخش کتاب لذت ببرند . خوانندگان می توانند این روایت را  تحت عنوان داستان یک محله در صفحه ی 304 کتاب مطالعه نمایند.

با پایان یافتن فصل دوم این کتاب به سراغ سومین و آخرین فصل کتاب می رویم که اختصاص دارد به فرهنگ و گفتار در دزفول  .

در این فصل موضوعاتی چون :

/  اهمیت زبان مادری /  کدامیک  ؟؟ زبان  دزفولی یا گویش دزفولی  /   سه تفاوت گویش دزفولی با زبان فارسی

از منظر نگاه و اندیشه ی  اساتید زبان و ادبیات وموسیقی دزفول مورد بررسی قرار می گیرد و خوانندگان از زوایای مختلف با این مبحث مهم در حوزه ی ادبیات دزفول آشنا می شوند .

کتاب در این فصل حاوی مصاحبه ی اختصاصی مریم مفتوح یک تن  از مولفین کتاب  با استاد نصراله نجاتعلی در خصوص امتیازات و ویژگی های منحصر به فرد گویش دزفولی می باشد .استاد نجاتعلی در این مصاحبه به حضور سه تن از اساتید دانشگاه از تهران نزد ایشان و گفتگو پیرامون لغات و واژه های دزفولی اشاره دارند .

و آن گاه از حضور مستر سون کنسول انگلیس در دزفول ماجرایی را شرح می دهند که قابل تأمل است  داستان این ماجرا را خوانندگان می توانند در صفحه ی  313 کتاب مطالعه کنند .

همچنان دنبال کنندگان کتاب در بخش پایانی با ماجرای جستجوگریِ اندیشمند از یک کشور اروپایی آشنا می شوند که در سفر دور و دراز خود تا به دزفول منصفانه ترین سخن را در ارتباط با زبان فارسی وگویش دزفولی  بر زبان می آورد  که اطلاع از نقطه نظرات ایشان خالی از لطف نیست .

دوستداران کتاب و دنبال کنندگان  هویت تاریخی و فرهنگی دزفول  و رسم های جالب این شهر کهن می توانند با مطالعه ی این کتاب به گذشته های دور دزفول سفر کنند و در کنار مردم آن روزگار زندگی و مرام و خُلقیات آنان را از نزدیک درک نمایند .