بزرگنمایی:

🌹قلم توتم من است.🌹:
📝واژه شناسی

   " ‌کُتُو گُرُختِه  "

    اگر اصطلاحات و واژه های موجود در گویش بهبهانی و گویش شیرازی را مقایسه کنیم، متوجه می شویم که ردّپای  برخی از واژگان مشترک بین این دو گویش را می توان یافت.  مانند:

"(اِسُّم/کفگیر) ،  (قایم/ پنهان شدن)، (کِر/کنار)  ، (نِخَسَّه/خسته نباشی) ، (دَبَّه/ حاشا و انکار کردن) ،  (مَشت/ غلیظ)  و... ."

گاهی واژگان مشترک با اندک تغییری کاربرد دارند. مانند:

( کاکا  / برادر بزرگ ) که در گویش شیرازی به صورت (کاکُو) گفته می شود و یا واژه ی عربی (صِبا / فردا ) که شیرازی ها آن را به شکل"صبو" تلفظ می کنند.

ترکیب مشترک دیگر ( دِل دوُشُووِکی ) است که در مورد کسی به کار می رود که قدرت تصمیم گیری قاطع را ندارد و برای اخذ تصمیم ، دچار شک و تردید می شود و بر سر دوراهی قرار می گیرد. 

اما، اصطلاح ضرب المثل گونه ی مشترک بهبهانی و شیرازی که قصد پردازش آن را داریم اصطلاح  
" کُتُوگُرُخته "  است.

♻️  کتُوگُرُختِه:

کتو گرخته، اصطلاحاً به بچه ی فضول و تخس گفته می شود اما در لغت به معنی "گریخته از مکتب" و یا  "فراری از درس و مدرسه " می باشد. 
چرا که برای ی سخت گیری های زمان مکتب داری و فلک بستن کودکان در صورت تخلف، فرار کردن از آن جا یا درس نخواندن و پذیرش سختی های تنبیه آن، جرات و جسارت زیادی می خواست. 


در کتاب "تبارشناسی واژگان در گویش بهبهانی از نگارنده، ص 134  " این گونه آمده:

اصل واژه"کُتُو" برگرفته از "koto" در ایران باستان است که به زبان  "زند و پازند" به معنی  " کتاب و فرمان " از ریشه ی " kata/ کتا" می شود. 

     "گُرُختِه" صفت مفعولی از مصدر  "گریختن "  در گویش بهبهانی است که جمع این دو واژه به معنی  "گریزان از درس و مکتب"  است. 

گفتم کِ یِها کُتُوگُرُختِن 
بیعارِن وُ زشت وُ پُوس کُلُفتِن 
"زنده یاد سیّد محمّدسیّد"

البته قابل ذکر است که اشتراکات واژگانی شیرازی و بهبهانی، جای تعجبی ندارد زیرا، سال های بسیار زیادی نمی گذرد که بهبهان زیر نظر استان فارس بوده و جزو یکی از شهرهای این استان بعدها به خاطر وجود نفت، بهبهان جزو استان خوزستان شده است.

   🖍 #فرخنده_نشاتی - اختصاصی  صبح ملت نیوز