قمش ؛ گنجینه ای در اعماق زمین
بزرگنمایی:
قمش (Qomesh) یا کاریز نوعی قنات است که در گذشته که آب لوله کشی وجود نداشت، با ابتکار مهندسی زمان خود، به صورت کانالی دستکند در زیر زمین، آب رودخانه دز را به نقاط مختلف مرکز شهر، خانه های اعیانی و زمین های کشاورزی منتقل می کرده است.
قمش مومنان و سربطاق چوقابافان از قمش ها و سربطاق های معروف شهر دزفول می باشند که بعنوان جاذبه تاریخی فرهنگی بازسازی، مرمت و نورپردازی شده و قابل بازدید برای گردشگران و علاقمندان است. برای بازدید از این قمش در خیابان طالقانی، پشت بقعه سید محمود، محله شیدانه امام رضا (ع)، در کنار مسجد و از یک درب چوبی وارد مسیر پلکانی سربطاق به سمت پایین شده تا پس از 74 پله به سطح کانال قمش برسیم. بوی آجر، خاک و رطوبت در مسیر به مشام می رسد.
قمش مومنان دزفول در گذشته آب مورد نیاز هزار و دویست هکتار از زمین های کشاورزی این منطقه را تامین می کرده است. وجه تسمیه این قمش به نام متولی وقت مسجد، صادق قلی چوقابافان است. ساخت بنای اولیه قمش مومنان به پیش از اسلام و دوران ساسانیان نسبت داده می شود. کانال قمش ها در هشت سال جنگ نیز به عنوان پناهگاه و امداد رسانی به مصدومان مورد استفاده قرار می گرفت.
انجمن مردم نهاد کهن دژ دزفول در یکی از روزهای گرم تابستانی ، بازدیدی از این قمش داشته که در ادامه میتوانید گزارش تصویری آن را مشاهده نمایید .
اجرا : سید حسن اخلاقی - لیلا نورآبادی - سعید فرخی فر
تصویربردار : اکبر رحمانی
تهیه و تدوین : حسن فرخی راد
مشاور : مهدی حامدی نیا
با تشکر از : آقای سعید قلیان (احیا کننده قمش مومنون دزفول)
کاری از انجمن مردم نهاد کهن دژ دزفول با همکاری پژوهشکده دزفولشناسی
- دزفول , صبح ملت , قمش , سربطاق , سیدحسن اخلاقی , حسن فرخی راد , اکبر رحمانی , مهدی حامدی نیا , سعید فرخی فر , لیلا نورآبادی , انجمن کهن دژ دزفول , سعید قلیان